Tiền tăng ca là khoản tiền mà doanh nghiệp trả thêm cho người lao động làm việc vượt quá số giờ bình thường theo quy định của Bộ luật Lao động. Cơ sở chính để tính tiền tăng ca là tiền lương cơ bản trong hợp đồng lao động. Vậy, cách tính tiền tăng ca theo lương cơ bản trong 2025 là như thế nào? Có những nguyên tắc quan trọng nào mà doanh nghiệp cần tuân thủ? Câu trả lời sẽ được Base.vn cung cấp trong nội dung sau.
1. Giới thiệu chung về tiền tăng ca và lương cơ bản 2025
1.1 Tăng ca là gì và tầm quan trọng của việc tính đúng tiền tăng ca?
Tăng ca, hay làm thêm giờ, là thời gian người lao động làm việc vượt quá số giờ làm việc bình thường theo quy định của Bộ luật Lao động, hoặc theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động, nội quy lao động của doanh nghiệp.
Theo đó, khoản tiền tăng ca là phần tiền mà doanh nghiệp phải trả cho người lao động để bù đắp cho công sức làm thêm giờ của họ.
Tính đúng tiền tăng ca là một chế độ bắt buộc theo Bộ luật Lao động nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người lao động khi phải làm việc thêm giờ. Nếu không tuân thủ quy định này, doanh nghiệp không những đối mặt với những khoản phạt, mà còn làm ảnh hưởng tới uy tín và khó giữ chân nhân viên.
1.2 Lương cơ bản mới nhất năm 2025 – Những thay đổi cần biết
Hiện nay, Việt Nam chưa có quy định chính thức về định nghĩa “lương cơ bản” trong các văn bản quy phạm pháp luật, nhưng đây lại là thuật ngữ rất quen thuộc trong lĩnh vực lao động và tiền lương.
Có thể hiểu lương cơ bản là mức lương tối thiểu do hai bên (người lao động và người sử dụng lao động) thương lượng và ghi nhận rõ trong hợp đồng lao động. Nó bao gồm lương theo chức danh hoặc công việc, phụ cấp lương.
Lương cơ bản là cơ sở để tính tiền lương thực nhận, tiền công, tiền tăng ca, các khoản phụ cấp, thưởng, cũng như các khoản trích đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động.
Đáng chú ý, dù mức lương cơ bản do hai bên tự thỏa thuận nhưng vẫn phải đảm bảo không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định. Với người lao động đã qua đào tạo, mức này phải cao hơn ít nhất 7% mức lương tối thiểu vùng.
Mức lương tối thiểu vùng năm 2025 vẫn là mức được áp dụng từ 01/07/2024 theo quy định tại Nghị định 74/2024/NĐ-CP của Chính phủ:
| Vùng | Mức lương tối thiểu mỗi tháng (VNĐ) | Mức lương tối thiểu mỗi giờ (VNĐ) |
| Vùng I | 4.960.000 | 23.800 |
| Vùng II | 4.410.000 | 21.200 |
| Vùng III | 3.860.000 | 18.600 |
| Vùng IV | 3.450.000 | 16.600 |
2. Cơ sở pháp lý và nguyên tắc tính tiền tăng ca
2.1 Các văn bản pháp luật liên quan đến tiền tăng ca (Bộ luật Lao động, Nghị định…)
Các văn bản pháp luật chính quy định về tiền công tăng ca là Bộ luật Lao động 2019 và Nghị định 145/2020/NĐ-CP, bao gồm các quy định về giới hạn giờ làm thêm, nguyên tắc trả lương, và cách tính mức tiền lương làm thêm giờ cao hơn so với giờ bình thường.
Trong Bộ luật Lao động 2019, Điều 98 có quy định về “Tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm” như sau:
1. Người lao động làm thêm giờ được trả lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc đang làm như sau:
a) Vào ngày thường, ít nhất bằng 150%;
b) Vào ngày nghỉ hằng tuần, ít nhất bằng 200%;
c) Vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày.
2. Người lao động làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.
3. Người lao động làm thêm giờ vào ban đêm thì ngoài việc trả lương theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, người lao động còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết.
4. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Song song đó, Nghị định 145/2020/NĐ-CP hướng dẫn tính lương tăng ca theo Bộ luật Lao động 2019, yêu cầu mức lương mà người sử dụng lao động trả cho người lao động do làm thêm giờ phải ít nhất bằng 150% ngày làm việc bình thường; ít nhất bằng 200% ngày nghỉ hàng tuần; và ít nhất bằng 300% ngày nghỉ lễ, Tết (chưa tính tiền lương ngày lễ).
2.2 Nguyên tắc chung khi tính tiền tăng ca theo lương cơ bản
Có 4 nguyên tắc chính trong việc tính tiền lương tăng ca:
– Thỏa thuận trước: Doanh nghiệp phải thỏa thuận với người lao động trước khi yêu cầu họ làm thêm giờ.
– Mức trả cao hơn giờ bình thường: Tiền lương làm thêm giờ phải được tính cao hơn so với tiền lương giờ bình thường.
– Các khoản phụ cấp được tính vào tiền tăng ca: Các khoản phụ cấp chức vụ, trách nhiệm, thâm niên, khu vực, nặng nhọc độc hại, lưu động, thu hút, và các khoản bổ sung có tính chất tiền lương, tiền công theo thỏa thuận của hai bên.
– Các khoản phụ cấp không được tính vào tiền tăng ca: Các khoản phụ cấp không liên quan đến công việc (chuyên cần, tiền ăn, tiền đi lại, cước điện thoại, tiền mừng đám cưới,…), và các khoản trợ cấp theo quy định của pháp luật (hỗ trợ khó khăn đột xuất, hỗ trợ tai nạn lao động, trợ cấp mất việc,…)
Đọc thêm: Cách tính lương trong doanh nghiệp: Hướng dẫn chi tiết từ A-Z
3. Hướng dẫn chi tiết cách tính tiền tăng ca năm 2025
3.1 Công thức chung tính tiền tăng ca
Căn cứ vào quy định tại Điều 98 của Bộ luật Lao động 2019, thì tiền tăng ca sẽ được tính theo công thức chung là:
Tiền tăng ca = (Tiền lương giờ thực trả vào ngày làm việc bình thường) x (Số giờ làm thêm) x (Hệ số tăng ca)
Chi tiết công thức:
- Tiền lương giờ thực trả vào ngày làm việc bình thường = Lương cơ bản mỗi tháng / (Số ngày làm việc trong tháng x Số giờ làm việc mỗi ngày)
- Hệ số tăng ca: Là 150%; 200%; hoặc 300%; tương ứng với giờ làm thêm phát sinh trong ngày làm việc bình thường; giờ làm thêm phát sinh trong ngày nghỉ hàng tuần; hoặc giờ làm thêm phát sinh trong ngày lễ, Tết hay ngày nghỉ có hưởng lương.
- Số giờ làm thêm: Là tổng số giờ mà người lao động đã làm thêm trong kỳ tính tiền công tăng ca.
3.2 Tính tiền tăng ca vào ngày làm việc bình thường
Từ công thức chung, chúng ta có thể suy ra công thức tính tiền công tăng ca vào ngày làm việc bình thường là:
Tiền tăng ca = (Tiền lương giờ thực trả vào ngày làm việc bình thường) x (Số giờ làm thêm) x 150%
Ví dụ: Một nhân viên có mức lương cơ bản là 8.000.000 đồng/tháng, số ngày làm việc trong tháng là 22 ngày, số giờ làm việc mỗi ngày là 8 giờ. Trong tháng, tổng số giờ mà người này làm thêm (vào ngày thường) là 15 giờ. Các bước tính lương tăng ca bao gồm:
Lương giờ thực trả = 8.000.000 / (22 x 8) = 45.455 đồng/giờ
Tiền tăng ca vào ngày thường = 45.455 x 15 x 150% = 1.022.727 đồng
3.3 Tính tiền tăng ca vào ngày nghỉ hàng tuần
Tương tự, chúng ta có công thức tính tiền tăng ca vào ngày nghỉ hàng tuần:
Tiền tăng ca = (Tiền lương giờ thực trả vào ngày làm việc bình thường) x (Số giờ làm thêm) x 200%
Ví dụ: Với tiền lương giờ thực trả (từ ví dụ trên) là 45.455 đồng/giờ, tổng số giờ làm thêm vào ngày nghỉ cuối tuần là 8 giờ, áp dụng công thức:
Tiền công tăng ca vào ngày nghỉ cuối tuần = 45.455 x 8 x 200% = 727.280 đồng.
3.4 Tính tiền tăng ca vào ngày nghỉ lễ, Tết, ngày nghỉ có hưởng lương
Công thức tính tiền tăng ca vào ngày nghỉ lễ, Tết, hay ngày nghỉ có hưởng lương:
Tiền tăng ca = (Tiền lương giờ thực trả vào ngày làm việc bình thường) x (Số giờ làm thêm) x 300%
Ví dụ: Tiền lương giờ thực trả vẫn là 45.455 đồng/giờ, tổng số giờ làm thêm vào ngày các ngày lễ Tết là 4 giờ. Áp dụng công thức:
Tiền công tăng ca vào ngày lễ Tết = 45.455 x 4 x 300% = 545.460 đồng.
3.5 Tính tiền tăng ca vào ban đêm (bao gồm cả ngày thường, ngày nghỉ, ngày lễ)
Theo nguyên tắc chung, người lao động tăng ca vào ban đêm sẽ được tính tiền cao hơn so với tăng ca vào ban ngày do tính chất công việc ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe.
Bộ luật Lao động 2019 có nêu: Giờ làm việc ban đêm được tính từ 22 giờ đến 06 giờ sáng của ngày hôm sau.
Bên cạnh đó, quy định cụ thể về việc tính tiền làm thêm giờ cho người lao động vào ban đêm như sau:
2. Người lao động làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.
3. Người lao động làm thêm giờ vào ban đêm thì ngoài việc trả lương theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, người lao động còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết.
Theo đó, tiền tăng ca ban đêm vào ngày làm việc bình thường được xác định như sau:
Tiền tăng ca ban đêm vào ngày thường = Lương giờ thực trả của ngày làm việc bình thường x Số giờ làm thêm x 150% x (100% + 30%)
Ví dụ: Nếu lương giờ thực trả của ngày làm việc bình thường là 45.455 đồng, tổng số giờ làm thêm vào ban đêm của ngày thường là 5, thì tiền công tăng ca ban đêm sẽ là:
Tiền tăng ca ban đêm = 45.455 x 5 x 150% x 130% = 443.186 đồng
Bên cạnh đó, nếu người lao động làm thêm giờ vào ban đêm của ngày nghỉ hàng tuần, thì công thức tính tiền tăng ca là:
Tiền tăng ca ban đêm vào ngày nghỉ = Lương giờ thực trả của ngày làm việc bình thường x Số giờ làm thêm x 200% x (100% + 30%)
Đối với trường hợp làm thêm giờ vào ban đêm của ngày lễ, Tết thì áp dụng công thức:
Tiền tăng ca ban đêm vào lễ Tết = Lương giờ thực trả của ngày làm việc bình thường x Số giờ làm thêm x 300% x (100% + 30%)
Đọc thêm: 10+ mẫu bảng lương nhân viên mới nhất Excel + Word (Tải miễn phí)
4. Những lưu ý quan trọng khi áp dụng lương cơ bản mới 2025 để tính tiền tăng ca
4.1 Xác định đúng “lương cơ bản” để tính tiền tăng ca
Đây chính là yếu tố cốt lõi để doanh nghiệp đảm bảo trả đúng số tiền làm thêm giờ cho người lao động. Theo đó, chúng ta cần phân biệt rõ các khái niệm tiền lương thường xuất hiện trong quan hệ lao động, bao gồm lương hợp đồng, lương theo vùng, lương thực tế, để tránh xảy ra nhầm lẫn trong tính toán:
Lương cơ bản dùng để tính tiền tăng ca chính là mức lương tối thiểu được cam kết trong hợp đồng lao động, dựa trên tính chất công việc, kinh nghiệm và kỹ năng của người lao động. Nó không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng mà Chính phủ quy định cho địa bàn, khu vực làm việc của doanh nghiệp.
Trong khi đó, lương tối thiểu vùng là mức sàn lương thấp nhất mà doanh nghiệp phải trả cho người lao động theo quy định, được phân theo từng vùng địa lý (Vùng I, Vùng II, Vùng III, Vùng IV).
Còn lương thực tế, nó là tổng số tiền lương mà người lao động nhận về tay trong thực tế sau khi đã bao gồm lương theo hợp đồng, cộng các khoản phụ cấp, cộng tiền thưởng và các khoản bổ sung khác, sau khi đã trừ thuế TNCN và các khoản trích khác theo quy định của luật lao động.
4.2 Giới hạn số giờ tăng ca theo quy định pháp luật
Theo quy định hiện hành, giờ tăng ca không được vượt quá 40 giờ/tháng và không nhiều hơn 200 giờ/năm. Tuy nhiên, ở một số trường hợp đặc thù, doanh nghiệp vẫn có thể yêu cầu người lao động làm thêm tối đa 300 giờ/năm, và từ 40 giờ đến 60 giờ/tháng, trong các ngành sản xuất, gia công hàng xuất khẩu, dịch vụ công, hoặc phải hoàn thành nhiệm vụ, xử lý công việc mang tính cấp bách.
4.3 Xử lý các tình huống phức tạp
Nếu người lao động làm thêm giờ vào ngày lễ, Tết mà trùng với ngày nghỉ cuối tuần, thì người lao động sẽ được trả tiền tăng ca theo ngày nghỉ lễ, Tết, tức là bằng ít nhất 300% tiền lương giờ thực trả của ngày làm việc bình thường, và được hưởng thêm tiền lương của ngày nghỉ lễ, Tết đó.
Ví dụ: Người lao động có lương giờ thực trả trong ngày làm việc bình thường là 100.000 đồng. Giả sử người này làm thêm 3 giờ vào ngày lễ trùng ngày nghỉ hàng tuần, thì lương tăng ca sẽ là: 100.000 x 3 x 300% = 900.000 đồng.
5. Giải pháp công nghệ hỗ trợ tính lương tăng ca hiệu quả
5.1 Những thách thức khi tính lương tăng ca thủ công
Việc quản lý tiền tăng ca thủ công có thể là một giải pháp ổn thỏa đối với những công ty có quy mô nhân sự nhỏ và đơn giản. Tuy nhiên, với những tổ chức có số lượng nhân viên đông đảo, cơ cấu tiền lương phức tạp với nhiều hệ số khác nhau, thì phương pháp thủ công sẽ sớm bộc lộ nhiều bất cập, các vấn đề thường gặp nhất là:
- Tốn thời gian, dễ sai sót: Quá trình tính lương thủ công đòi hỏi nhiều nhân lực và thời gian để thu thập, nhập liệu và tính toán, làm chậm quy trình trả lương và tốn chi phí nhân sự. Hơn nữa, thao tác thủ công dễ dẫn đến nhầm lẫn trong việc ghi nhận giờ làm thêm, đối chiếu dữ liệu chấm công thực tế với bảng lương, tính toán các hệ số tăng ca, dẫn đến trả lương thiếu.
- Khó khăn trong việc cập nhật quy định: Người phụ trách tính toán tiền lương phải dành nhiều thời gian nghiên cứu, tìm hiểu các quy định mới nhất của các cơ quan Nhà nước để tính toán và lập báo cáo thuế, BHXH chính xác, đồng thời đảm bảo nộp đủ thuế hoặc đóng BHXH đúng hạn, nếu không sẽ bị xử phạt theo quy định.
5.2 Lợi ích của việc áp dụng phần mềm quản lý chấm công – tính lương
Sử dụng phần mềm hỗ trợ quản lý chấm công – tính lương là một giải pháp thiết thực giúp doanh nghiệp khắc phục những bất cập của phương pháp thủ công nêu trên. Giải pháp này mang lại những lợi ích nổi bật như:
- Tự động hóa: Phần mềm có khả năng tự động hóa các tác vụ thủ công lặp lại như nhập liệu, tính toán giờ làm, giúp nhân sự phụ trách giảm tải công việc và tập trung tốt hơn vào các công việc quan trọng khác, từ đó cải thiện hiệu suất lao động.
- Giảm thiểu sai sót: Phần mềm tính lương dựa trên dữ liệu chấm công, nghỉ phép,… đầu vào chính xác, giúp loại bỏ hoặc giảm thiểu sai sót do con người trong việc tính công, giờ làm, phụ cấp, và các khoản khác. Đồng thời, giúp doanh nghiệp nắm rõ các thông tin phức tạp như thời gian làm thêm, ca làm việc, số ngày nghỉ phép, nghỉ bù,… của từng nhân viên.
- Tuân thủ quy định: Nhiều phần mềm hiện nay còn có khả năng tự động cập nhật những cải cách về mức đóng các khoản bảo hiểm, phụ cấp, thuế thu nhập,… giúp doanh nghiệp quản lý và thực hiện nghĩa vụ trả lương đúng theo những gì pháp luật đề ra.
- Hỗ trợ ra quyết định nhân sự: Phần mềm không chỉ giúp doanh nghiệp theo dõi sát sao mức độ chuyên cần của nhân viên, mà còn cung cấp báo cáo trực quan về quỹ lương, chi phí trả lương qua các kỳ. Nhờ đó, ban lãnh đạo có thể đưa ra những quyết định quản trị nhân sự thực sự phù hợp với tình hình thực tế.
5.3 Khám phá giải pháp quản lý chấm công & tính lương của Base.vn
Nếu quan tâm đến các lợi ích mà phần mềm quản lý chấm công – tính lương mang lại, doanh nghiệp có thể tham khảo bộ ba ứng dụng từ Base.vn, bao gồm: Base Checkin (Lưu trữ, kiểm soát dữ liệu chấm công) – Base Schedule (Quản lý, tính toán ngày công) – Base Payroll (Tự động xử lý bảng lương). Cụ thể:
– Base Checkin giúp doanh nghiệp quản lý dữ liệu chấm công theo thời gian thực của từng nhân viên. Ứng dụng này có khả năng thu thập và lưu trữ dữ liệu từ nhiều hình thức chấm công (máy vân tay, thẻ từ, khuôn mặt, Excel,…), đồng thời xử lý dữ liệu theo ca kíp phức tạp, ghi nhận thời gian thực và tích hợp với các ứng dụng khác của Base.vn như Base HRM để tạo bảng chấm công và tính lương hàng tháng.
– Base Schedule hỗ trợ việc thiết lập lịch làm việc cố định theo ca, tự động phân ca cho nhân viên, cũng như ghi nhận mọi sự thay đổi trong ca làm việc. Bên cạnh đó, ứng dụng này còn cho phép nhân viên có thể chủ động theo dõi bảng công cá nhân và phản hồi khi phát hiện có sai sót, từ đó tăng trải nghiệm minh bạch.
– Base Payroll nổi bật với khả năng xây dựng công thức tính lương linh hoạt, tự động hóa cập nhật dữ liệu chấm công (giờ tăng ca, giờ đi trễ/về sớm, nghỉ phép có lương/không lương,…) từ hệ thống Base HRM+, giúp doanh nghiệp chuẩn hóa quy trình tính toán các khoản lương, thưởng, bảo hiểm, thuế và xuất phiếu lương cho nhân viên một cách nhanh chóng.
Không còn bảng tính Excel rời rạc, không còn sai sót do thao tác thủ công, và cũng không còn phải kiểm tra từng dòng dữ liệu. Mọi hoạt động liên quan đến quản lý chấm công và tính lương đều được tự động hóa và đơn giản hóa cùng các giải pháp từ Base.vn.
6. Câu hỏi thường gặp (FAQs) về tiền tăng ca
6.1 Người lao động có bắt buộc phải tăng ca không?
Theo Điều 108 của Bộ luật Lao động 2019, doanh nghiệp không thể ép buộc người lao động tăng ca. Việc làm thêm giờ phải xuất phát từ sự tự nguyện của người lao động. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp đặc biệt mà người lao động bắt buộc phải tăng ca như thiên tai, dịch bệnh, hoặc thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo pháp luật.
6.2 Tiền tăng ca có phải đóng thuế thu nhập cá nhân không?
Tiền tăng ca được miễn thuế TNCN nhưng không phải miễn toàn bộ, mà chỉ miễn phần thu nhập được trả cao hơn so với tiền công, tiền lương trong giờ làm việc bình thường. Cụ thể:
Khoản tiền trả cao hơn (Khoản tiền được miễn thuế TNCN) = Tiền công tăng ca doanh nghiệp trả cho người lao động – Tiền lương tính theo ngày làm việc bình thường
6.3 Doanh nghiệp không trả đủ tiền tăng ca sẽ bị xử lý như thế nào?
Doanh nghiệp không trả đủ tiền tăng ca cho người lao động sẽ bị xử lý phạt tiền theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP (đối với vi phạm hành chính do cá nhân thực hiện). Mức phạt có thể từ 5 đến 50 triệu đồng tùy thuộc vào số lượng người lao động vi phạm. Không chỉ vậy, nếu hành vi vi phạm do tổ chức thực hiện, thì mức phạt tiền sẽ gấp đôi mức phạt đối với cá nhân thực hiện.
Ngoài ra, doanh nghiệp còn bị buộc phải trả đủ số tiền công còn thiếu và phải tính thêm khoản lãi suất chậm trả cho người lao động theo mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại mà Nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt.
7. Kết luận
Qua những chia sẻ trên, Base.vn hy vọng rằng đã giúp doanh nghiệp hiểu rõ về cách tính tiền tăng ca theo lương cơ bản mới nhất năm 2025. Việc tính và trả đúng tiền công làm thêm giờ cho người lao động không chỉ là nghĩa vụ bắt buộc theo quy định pháp luật, mà còn là cách doanh nghiệp thể hiện sự tôn trọng những đóng góp của nhân viên, và thúc đẩy sự gắn bó lâu dài trong mối quan hệ lao động.
